در یک خط و به زبان ساده وب 3.0 نسل بعدی اینترنت است و یک تغییر به سمت اینترنت دموکراتیک تر است.
وب 3.0 از طریق فناوری‌های جدید مانند ارزهای دیجیتال، واقعیت مجازی و افزوده، هوش مصنوعی و غیره خود را نشان می دهد. جنبش وب 3.0 که توسط فناوری‌های جدید قدرت می‌گیرد، با تغییر در نحوه نگاه و ارزش‌گذاری ما به اینترنت، رهبری می‌شود. وب 3.0 در مورد ایجاد یک اینترنت است که برای مردم کار می کند و متعلق به مردم است.
اینترنت!
این یک سخن و بیانیه کلیشه ای نیست ولی در واقع اینترنت جهان را به شکلی که ما می شناسیم تغییر اساسی داده است. موضوع یا موضوعی را پیدا کنید که امروز به آن اهمیت می دهید – چه اقتصادی، سیاسی یا اجتماعی – یک جستجوی سریع در گوگل نشان می دهد که اینترنت اساساً آن موضوع و نوع نگاه ما به آن موضوع خاص را تغییر داده است.
از نظر اقتصادی ، اینترنت مستقیماً مسئول ظهور جهانی شدن و تجارت الکترونیک است، دو روندی که عمیقاً جهان را تحت تأثیر قرار داده اند. به طور دقیق تر، طی سال های 2017 تا 2019، ارزش بخش فناوری S&P 500 دو برابر شد و امروز سهام بخش فناوری حدود 25 درصد از کل شاخص S&P 500 را تشکیل می دهد.
از نظر اجتماعی ، کاملاً حجم تاثیرات اینترنت واضح است، حتی همین کلمه “اجتماعی” در مقایسه با دو دهه پیش معنای جدیدی پیدا کرده است. استارت‌آپ‌های زمانی جوان مانند: فیس‌بوک، گوگل، اینستاگرام و توییتر، اکنون بیش از 40 درصد از سرمایه‌گذاری های سازمانی را در قالب هزینه‌های تبلیغاتی از استارت‌آپ‌های جدید دریافت می‌کنند.
از نظر سیاسی ، الگوریتم‌هایی که اخبار انتخابی را ارائه می‌دهند و برای تحریک کاربران و تجمیع اخبار طراحی شده‌اند، به یک امر عادی تبدیل شده‌اند. اینترنت بر انتخابات سیاسی در سرتاسر جهان تأثیر گذاشته و نسل جدیدی از بوروکرات ها را که بومی اینترنت هستند، به وجود آورده است.
به زبان ساده اینترنت همه چیز را تغییر داد ، همه چیز شامل بازارهای مالی، فرهنگ، انتخاباتو … . استثناهای کمی برای این قاعده وجود دارد که ممکن است قانون طبیعت یکی از آن ها باشد. یک یا دو دهه بعد، رویدادهایی که از اینترنت ناشی می شوند یا مستقیماً توسط اینترنت ایجاد می شوند، جهان را دوباره شکل خواهند داد و به همین دلیل است که سرنوشت اینترنت بیش از هر زمان دیگری مهم شده است.
چرا ما به Web3 نیاز داریم؟
سال های اولیه اینترنت ماهیت اکتشافی گونه داشت. پیشگامان فناوری اولیه، اینترنت را تبدیل به یک نوع تجارت کردند. با گذشت زمان، اینترنت “آزاد”، ولی در عین حال خراب و نامطمئن باقی مانده است.
احتمالاً وقتی می خواهید بلیط اتوبوس، قطار یا هواپیما بخرید، این را در زندگی خود می بینید. تمام جستجوهای شما ثبت شده، فروخته می شود و علیه شما استفاده می شود. استفاده از اینترنت در اختیار شماست، اما شما کنترل آن را در اختیار ندارید. افراد در سراسر جهان با چالش‌های بزرگ‌تری مواجه هستند، به‌ویژه در کشورهایی که اینترنت تا حدی فیلتر، محدود یا به طور کامل مسدود است.
ویژگی بارز اینترنت دموکراتیک کردن اطلاعات بود، اما امروزه اطلاعات به طور فزاینده ای غیرقابل اعتماد، پنهان شده و در برخی موارد کاملاً مضر هستند. حساب‌های جعلی که توسط ربات‌ها کنترل می‌شوند، کودکان را فریب می‌دهند. چهره های واقعی انسان که توسط هوش مصنوعی ایجاد شده اند، از طریق دیپ فیک (deep fakes) و سرقت هویت، مشکلات بزرگ تری را برای جامعه ایجاد خواهند کرد. اخبار جعلی بیش از 70 میلیارد دلار ضرر اقتصادی فقط در سال 2019 داشته است و با گذشت زمان افزایش خواهد یافت.
شرایط انسانی برای ویروسی شدن باعث ایجاد ویروس‌های دیجیتال – داستان‌های اخبار نادرست – شده است که شش برابر سریع‌تر از اخبار واقعی حرکت می‌کنند. این روند پیامدهای شدیدی دارد.
دنیایی از پروتکل های باز
وب 3 در واقع رویایی از آینده اینترنت است که معماری آن مجدداً بازنویسی شده و خدمات و محصولات موجود در آن به جای نهادها به نفع مردم باشند. در حالی که پیش‌بینی آینده غیرممکن است، یکی از دیدگاه‌های دنیای وب 3، دیدگاهی است که بر پایه پروتکل‌های منبع باز است و مشاغل به عنوان رابط‌هایی عمل می‌کنند که دسترسی راحت و ویژگی‌های اضافی را فراهم می‌کنند.
وب 3 یک اینترنت است که برای همه کاربران متن باز است و بر اساس پروتکل های باز و شبکه های بلاک چین شفاف ساخته شده است. راهی که مصرف کنندگان با این پروتکل ها ارتباط برقرار می کنند ممکن است از طریق برنامه های کاربردی ترکیبی باشد که راه های مناسبی برای تعامل با فناوری های اساسی ارائه می دهند.
داده ها همچنان برای هدایت تصمیم گیری استفاده می شوند اما علیه مصرف کننده استفاده نمی شوند. حقوق داده‌ها به جای اینکه در جستجوی سود زیر پا گذاشته شوند، محافظت می‌شوند. مکانیسم‌های انگیزشی در بازار به اطمینان از قابل اعتماد بودن اطلاعات و قابل تأیید بودن اطلاعات کمک می‌کنند.
دنیای وب 3 به جای نخبگان ثروتمند و رانت جویان جهان، افراد مستقل را در اولویت قرار می دهد. معماری مجدد سیستم ها و پروتکل ها بر دموکراسی سازی و تمرکززدایی متمرکز خواهد بود.
نمونه هایی از Web3.0
وب 3 نوپاتر از DeFi است و بنابراین، طبیعتاً نمونه های عینی کمتری وجود دارد. با این حال، همانطور که امور مالی دارای کاربردهای مختلفی مانند وام دادن و قرض گرفتن است، اینترنت نیز از خدمات و اجزای مختلفی تشکیل شده است
معماری و خدمات اینترنت
معماری اینترنت چیزی نیست که بیشتر افراد به آن فکر می کنند. اینترنت شما یا کار می کند، تاخیر دارد یا آفلاین است. اما احتمالاً متوجه شده‌اید که Comcast و AT&T یا ISP (نمونه هایی از ارائه‌دهنده خدمات اینترنت آمریکا) جیب شما را خالی می کنند، قول اتصال سریع می‌دهند سپس از شما کلی پول شارژ می‌گیرند یا در ازای خدماتی که قبلا رایگان بوده‌اند، از شما پول دریافت می‌کنند. خدمات جدیدی مانند Andrena و Althea با ایجاد شبکه‌های اجتماعی که در آن افراد می‌توانند فعالیت کنند و با ارائه اینترنت به اعضای جامعه خود پول دریافت کنند، این راهکار می تواند ارائه‌دهندگان اینترنت موجود را دور بزند.
به عنوان مثال، یک صاحبخانه می‌تواند در یک هات اسپات یا نقطه اتصال آندرنا(Andrena) سرمایه‌گذاری کند تا همه مستاجران خود بتوانند به شبکه بی‌سیم آندرنا بپیوندند و پولی در ازای آن به صاحبخانه پرداخت کنند. از طرف دیگر، اجاره‌دهنده آپارتمان می‌تواند یک نقطه اتصال کوچک‌تر خریداری کند و دسترسی کافی به اینترنت را برای همسایگان خود فراهم کند. و او هم از این طریق درآمدی داشته باشد و مخارج خود را جبران کند. هیجان انگیز است ، مگه نه؟
دیگر شبکه‌های بلاک چین مانند Handshake و همچنین شرکت‌هایی مانند Unstoppable Domains قصد دارند سیستم نام دامنه (DNS) موجود را دموکراتیک کنند که یک آدرس IP را به یک آدرس قابل خواندن مانند Arzmaster.com تبدیل کند. رجیستری DNS توسط سازمان هایی مانند Verisign و ICANN کنترل می شود و دارای کنترل یکجانبه برای اعمال حقوق IP، سانسور سایت های آزادی بیان مانند WikiLeaks و توقیف نام دامنه (آدرس IP) بدون روند قانونی است. در حالی که همه این موارد سانسور منفی نیستند، اما ماهیت ذهنی کلی آن نگران کننده است. اغلب، تصمیم گیرندگان DNS کسانی هستند که در بالاترین سطوح دولتی و لابی‌گران بزرگ‌ترین سازمان‌های چندملیتی هستند، که ممکن است قصد خوبی داشته باشند، اما همیشه به نفع عموم عمل نمی‌کنند.
ذخیره سازی، توزیع و کسب درآمد
توییتر به شما اجازه می دهد تمام داده های خود را دانلود کنید. این فوق‌العاده است تا زمانی که واقعاً داده‌ها را دانلود می کنید و متوجه شوید که مطلقاً نمی‌دانید با آن چه کار کنید. منظور این است که این داده های شماست و شما باید بتوانیداز آن سودی کسب کنید، درست است؟
مشکل این است که کسب درآمد از داده ها در سطح فردی دشوار است، اما در مجموع برای داده های بزرگ آسان است.سایت Robinhood در نیمه اول سال 2020 فقط از طریق فروش داده های جریان سفارش مشتری نزدیک به 300 میلیون دلار درآمد کسب کرد. ده ها شرکت این مفهوم را درک می کنند، به همین دلیل است که اسنپ چت سال به سال ضرر می کند، اما سرمایه گذاران می دانند که این شرکت میلیون ها کاربر Gen Z دارد که داده های (بالقوه ارزشمند) تولید می کنند.
سازمان‌هایی مانند Ocean Protocol، Streamr و Numerai در حال ساخت پروتکل‌هایی هستند که بازارهای داده باز را فعال می‌کنند که در آن هر کسی می‌تواند داده‌های خود را به اشتراک بگذارد یا از آن کسب درآمد کند. داده ها اساسی ترین و ارزشمندترین کالاها در اینترنت هستند . کالایی کردن داده ها هنوز محقق نشده است زیرا داده ها حساس یا اختصاصی هستند. پروتکل‌های جدید وب3 ابزاری را برای بازارهایی فراهم می‌کنند که می‌توان داده‌های حساس را به اشتراک گذاشت و داده‌های اختصاصی را به‌طور دقیق قیمت‌گذاری و به فروش رساند. تبدیل داده‌ها به دارایی‌های داده ملموس (توکن‌ها) نوعی از بازار باارزش بالا را ایجاد می‌کند و یک اکوسیستم داده قوی‌تر ایجاد می‌کند.
یکی دیگر از اجزای کلیدی داده، ذخیره آن در سرورها است که عمدتاً توسط چند شرکت بزرگ کنترل می شود. سرویس‌های ذخیره‌سازی غیرمتمرکز داده و میزبانی وب مانند Sia، Arweave و Filecoin از ایجاد و ذخیره برنامه‌های غیرمتمرکز جدید پشتیبانی می‌کنند.
برنامه های کاربردی و سایر خدمات زیرساخت اینترنتی
شما از خدمات زیادی استفاده می کنید که احتمالاً متوجه آن هم نمی شوید. وای فای، خدمات مکان یابی (GPS)، اتصال بلوتوث، خدمات پیام رسانی (iOS، Android)، پخش ویدیو و صدا (Youtube، Twitch، Spotify) و غیره.
چند شرکت محدود همه این برنامه ها را کنترل می کنند. مهمتر از آن، این برنامه‌ها از خدمات و زیرساخت‌هایی استفاده می‌کنند که توسط چند شرکت بزرگ متمرکز (مانند Google، AWS، Microsoft) کنترل می‌شوند. پروتکل‌ها و شرکت‌های جدید مانند Helium (شبکه وایرلس باز)، فوم (سرویس‌های مکان باز)، Livepeer (اشتراک گذاری ویدیو و استریم)، Orchid (وی‌پی‌ان‌های توزیع‌شده و خصوصی)، و غیره، همگی در حال ساخت سرویس‌های توزیع‌شده و اداره‌شده توسط همه مردم هستند.
این خدمات متعلق به تمام جامعه است و اداره شده آن ها توسط جامعه ارزان تر و مطمئن تر است زیرا می توانند تمامی واسطه ها را حذف کنند . برای مثال، یوتیوب و توییچ فقط موتورهای توزیع محتوا نیستند. غول‌های استریم، ذخیره‌سازی داده «رایگان» را برای همه ویدیوهای سازندگان محتوا فراهم می‌کنند. یوتیوب و توییچ همچنین به رمزگذاری ویدیو کمک می کنند تا اطمینان حاصل شود که بینندگان می توانند یک ویدیوی خاص را در قالب مورد نیاز استفاده کنند. توانایی ارائه همه این خدمات به طور یکپارچه به تولیدکنندگان محتوا در هر پلتفرم کمک می کند.
پروتکل‌های وب3 می‌توانند قدرت یک شرکت را با جداسازی خدماتی که شرکت‌ها به کاربران ارائه می‌دهند، توزیع کنند. Audius (استریم موسیقی)، OurZora (بازار رسانه‌های باز)، Mirror (پلتفرم انتشار غیرمتمرکز) همگی پلتفرم‌هایی را ایجاد می‌کنند که در آن کاربران مالک محتوایی هستند که تولید می‌کنند و در اداره این پلتفرم‌ها حرفی برای گفتن دارند.
در آینده، سازندگان محتوا می‌توانند داده‌های خود را جدا از جایی که در اختیار کاربران است، به صورت عمومی ذخیره کنند. در حالی که امروزه این خدمات آنقدر در دسترس و راحت نیست، اما در آینده در پلتفرم های زیربنایی که شما به صورت روزانه از آنها استفاده می کنید ساخته می شوند.
نظرات نهایی در مورد Web2 و انتقال به Web3
ناراضی بودن و عصبانی شدن شرکت‌ها، دولت‌ها، یا هر کسی که اینترنت را برای منفعت بردن خود دستکاری می‌کند، آسان و قابل درک است ولی به نظر می رسد که این احساس درستی نیست.
در ابتدا، اینترنت برای گسترش خود به پیشگامان و کسب و کارها برای توسعه برنامه ها بر بستر اینترنت نیاز داشت و آن ها هم به ازای خدماتی که ارائه می کردند به درستی پاداش دریافت کردند.ولی مشکل اینجاست تا زمانی که اینترنت موجود گسترش یابد، ما باید هر روزه داده‌ها، زمان و پول خود را به شرکت‌های بزرگ فناوری در ازای محصولات مناسبی که نوید دسترسی رایگان را می‌دهند، واگذار می‌کنیم. و صادقانه بگوییم، فعلا هیچ راه حلی وجود ندارد که به عنوان نوشدارویی برای همه این مسائل عمل کند.
این کار به تلاش های بی شمار، تغییر در رفتار مصرف کننده و نوآوری های تکنولوژیک نیاز دارد. وب 3 آمده است تا تمامی این مشکلات را حل کند و نوید دنیایی غیرمتمرکز را می دهد که تلاش های تمامی مردم در آن محترم شمرده می شود
همانطور که به دنیایی نزدیک می شویم که به طور فزاینده ای توسط فناوری کنترل می شود، بسیار مهم است که سیستم هایی طراحی کنیم که انگیزه ها را دوباره به نفع کل جامعه انسانی تنظیم کند. انتقال از اینترنت موجود – Web2 به Web3 – یک فرآیند چند دهه ای است که اساساً نحوه تعامل ما با اینترنت را تغییر می دهد. تصمیمات و کارهایی که امروز انجام می شود، بر نسل های آینده تأثیر می گذارد. مانند انقلاب مالی به رهبری DeFi، انقلاب Web3 اجتناب ناپذیر است، و انقلابی است که به تدریج و سپس به یکباره پیشرفت خواهد کرد.
